Các lỗi vi phạm giao thông của xe máy thường gặp| Mức phạt mới nhất

Xe máy là phương tiện giao thông phổ biến nhất tại Việt Nam, chiếm phần lớn lưu lượng trên đường phố nhờ sự tiện lợi, linh hoạt và chi phí hợp lý. Tuy nhiên, không phải ai điều khiển xe máy cũng nắm rõ các quy định giao thông, dẫn đến những vi phạm như quên bật xi-nhan, vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ cho phép,… Những lỗi này không chỉ gây nguy hiểm mà còn dẫn đến các hình phạt nặng theo quy định pháp luật. Bài viết này Royal Helmet cung cấp thông tin chi tiết về các lỗi vi phạm giao thông thường gặp của người đi xe máy, các lỗi phạt xe máy 2025 tương ứng theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP (đã sửa đổi) và Nghị định 168/2024/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 1/1/2025).

Lỗi không đội mũ bảo hiểm

Đội mũ bảo hiểm là biện pháp bảo vệ an toàn cho người đi xe máy, giúp giảm thiểu nguy cơ chấn thương đầu khi xảy ra tai nạn. Tuy nhiên, nhiều người vẫn xem nhẹ quy định này, không đội mũ hoặc đội mũ không đúng cách (ví dụ: không cài quai, đội ngược mũ).

Quy định và mức phạt

Theo quy định, người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy đều phải đội mũ bảo hiểm đạt tiêu chuẩn. Các lỗi liên quan đến mũ bảo hiểm bao gồm:

• Không đội mũ bảo hiểm.
• Chở người ngồi trên xe đạp máy không đội mũ bảo hiểm, trừ trường hợp chở người bệnh đi cấp cứu, trẻ em dưới 06 tuổi, áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật.
• Đội mũ nhưng không cài quai đúng cách.

Mức phạt: Từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng cho mỗi người vi phạm (người lái và người ngồi sau đều có thể bị phạt riêng). Nếu vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, cơ quan chức năng có thể áp dụng biện pháp bổ sung như tịch thu mũ bảo hiểm không đạt chuẩn.

Cách tránh vi phạm

• Luôn sử dụng mũ bảo hiểm chất lượng, có tem kiểm định CR theo tiêu chuẩn Việt Nam (QCVN 2:2008/BKHCN).
• Cài quai mũ chắc chắn trước khi khởi hành.
• Thay mũ định kỳ nếu mũ có dấu hiệu hư hỏng như nứt vỡ hoặc mất khả năng hấp thụ lực.

Không tuân thủ đèn giao thông, biển báo, hiệu lệnh giao thông

Vượt đèn đỏ hoặc không dừng khi đèn vàng (trừ đèn vàng nhấp nháy) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn giao thông tại các ngã tư. Hành vi này đặc biệt nguy hiểm ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, nơi mật độ giao thông cao.

Quy định và mức phạt

Người điều khiển xe máy không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông thì có thể bị phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng và bị trừ 04 điểm giấy phép lái xe.

Trường hợp, người điều khiển xe máy không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông mà gây tai nạn giao thông thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng và bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe.

Cách tránh vi phạm

• Giảm tốc độ khi tiếp cận các giao lộ, đặc biệt vào giờ cao điểm.
• Quan sát kỹ tín hiệu đèn và biển báo từ xa.
• Làm quen với các tuyến đường thường xuyên di chuyển để dự đoán vị trí đèn giao thông.

Đi sai làn đường hoặc chuyển hướng không đúng

Tại các đô thị đông đúc, việc đi sai làn đường hoặc chuyển hướng đột ngột mà không bật xi-nhan là lỗi thường thấy. Hành vi này dễ gây va chạm, đặc biệt khi các phương tiện lớn như ô tô hoặc xe buýt di chuyển gần đó.

Quy định và mức phạt

Các lỗi bao gồm:

• Điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường, làn đường quy định (làn cùng chiều hoặc làn ngược chiều); điều khiển xe đi qua dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy.
• Chuyển làn đường không đúng nơi được phép hoặc không có tín hiệu báo trước.
• Chuyển làn đường nhưng không bật xi nhan.
• Chuyển hướng nhưng không giảm tốc độ hoặc không bật xi nhan.
• Quay đầu xe tại nơi cấm quay đầu xe.
• Dừng xe, đỗ xe trên cầu.
• Đi vào đường cấm, khu vực cấm; đi ngược chiều của đường một chiều, đường có biển “Cấm đi ngược chiều”; trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ khẩn cấp theo quy định.
• Đi vào đường cao tốc không dành cho xe máy.

Mức phạt: Từ 600.000 đồng đến 800.000 đồng. Nếu hành vi gây tai nạn, mức phạt tăng lên 10.000.000-14.000.000 đồng, đồng thời bị trừ 10 điểm GPLX.

Cách tránh vi phạm

• Luôn kiểm tra gương chiếu hậu và quan sát xung quanh trước khi chuyển làn.
• Bật đèn xi-nhan ít nhất 3 giây trước khi rẽ hoặc đổi làn.
• Làm quen với các tuyến đường để biết vị trí làn dành cho xe máy.

Sử dụng điện thoại khi đang lái xe

Sử dụng điện thoại di động khi lái xe là một trong những lỗi giao thông thường gặp gây tai nạn do mất tập trung. Chỉ một vài giây nhìn vào màn hình cũng đủ để gây ra va chạm nghiêm trọng.

Quy định và mức phạt

Xử phạt hành chính về lỗi sử dụng điện thoại khi đang lái xe thì sẽ căn cứ đầy đủ vào 02 hành vi là hành vi xe dùng tay cầm và sử dụng điện thoại, thiết bị âm thanh (trừ thiết bị trợ thính), cầm ô (dù) hoặc các thiết bị điện tử khác.

Mức phạt: Từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng, đồng thời bị trừ 4 điểm GPLX.

Cách tránh vi phạm

• Sử dụng tai nghe Bluetooth hoặc thiết bị rảnh tay nếu cần nghe gọi.
• Dừng xe ở lề đường an toàn để sử dụng điện thoại nếu cần thiết.
• Tắt thông báo ứng dụng trên điện thoại khi lái xe để tránh bị phân tâm.

Không mang theo giấy tờ bắt buộc

Người điều khiển xe máy phải mang theo các giấy tờ sau:

• Giấy phép lái xe (GPLX) hạng A1 (cho xe dưới 175cc) hoặc A2 (cho xe từ 175cc trở lên).
• Giấy đăng ký xe.
• Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc.

Quy định và mức phạt

Việc không mang hoặc không có các giấy tờ trên khi bị kiểm tra là vi phạm hành chính. Các mức phạt cụ thể:

• Không có GPLX: 2.000.000–4.000.000 đồng (xe dưới 125 cm3) hoặc 6.000.000–8.000.000 đồng (xe từ 125 cm3 trở lên).
• Không mang theo Giấy đăng ký xe: Phạt tiền từ 200.000 đến 300.000 đồng.
• Nếu sử dụng xe không chính chủ mà không có giấy ủy quyền hợp lệ, có thể bị phạt thêm.

Cách tránh vi phạm

• Luôn giữ giấy tờ trong cốp xe hoặc ví cá nhân.
• Kiểm tra hạn sử dụng của GPLX và bảo hiểm để gia hạn kịp thời.
• Lưu bản sao điện tử giấy tờ trên điện thoại (nếu được cơ quan chức năng chấp nhận).

Xem thêm: Bảo hiểm xe máy có bắt buộc không? Thông tin mới nhất 2025

Điều khiển xe có nồng độ cồn

Lái xe sau khi sử dụng rượu bia làm giảm khả năng phản xạ và phán đoán, là nguyên nhân chính của nhiều vụ tai nạn chết người. Việt Nam áp dụng chính sách “không cồn” khi lái xe, nghĩa là bất kỳ nồng độ cồn nào trong máu hoặc hơi thở đều bị phạt.

Quy định và mức phạt

Các mức nồng độ cồn và hình phạt tương ứng:

• Nồng độ cồn thấp (dưới 0,25 mg/lít khí thở): Phạt 2.000.000–3.000.000 đồng, tước GPLX 1 tháng.
• Nồng độ cồn cao (trên 0,25 mg/lít khí thở): Phạt 6.000.000–8.000.000 đồng, tước GPLX 2–4 tháng.
• Nồng độ cồn cao (trên 0,8 mg/lít khí thở): Phạt 8.000.000–10.000.000 đồng.
• Từ chối kiểm tra nồng độ cồn: Phạt 30.000.000–40.000.000 đồng, tước GPLX đến 24 tháng.

Nếu gây tai nạn, người vi phạm có thể đối mặt với truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cách tránh vi phạm

• Không uống rượu bia trước khi lái xe, dù chỉ một lượng nhỏ.
• Sử dụng dịch vụ xe công nghệ hoặc nhờ người thân đưa đón nếu đã uống rượu bia.
• Tôn trọng quy định “đã uống rượu bia thì không lái xe” để bảo vệ bản thân và người khác.

Điều khiển xe máy chạy quá tốc độ

Khi vượt quá tốc độ cho phép, người lái xe máy có ít thời gian phản ứng hơn trước các tình huống bất ngờ, như người đi bộ băng qua đường hoặc phương tiện khác đột ngột dừng lại. Hậu quả có thể bao gồm va chạm, chấn thương nặng hoặc thậm chí tử vong.

Quy định và mức phạt

Quy định về xử phạt, trừ điểm giấy phép lái của người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ như sau:

• Lỗi chạy quá tốc độ từ 05 km/h đến dưới 10 km/h phạt 400.000 đồng đến 600.000 đồng, không trừ điểm bằng lái xe.
• Lỗi chạy quá tốc độ từ 10 km/h đến dưới 20 km/h phạt 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng, không trừ điểm bằng lái xe.
• Lỗi chạy quá tốc độ trên 20km/h phạt 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng, trừ 04 điểm bằng lái xe. 

Cách tránh vi phạm

• Kiểm tra biển báo tốc độ trên các tuyến đường, đặc biệt khi chuyển từ khu đông dân cư sang đường ngoại ô.
• Sử dụng đồng hồ tốc độ trên xe để theo dõi và giữ tốc độ trong giới hạn cho phép.
• Giảm tốc độ ở khu vực đông đúc, gần trường học, bệnh viện hoặc nơi có biển cảnh báo nguy hiểm.
• Tránh tâm lý “chạy nhanh để tiết kiệm thời gian”, vì nguy cơ tai nạn và mức phạt không đáng với thời gian tiết kiệm được.

Người điều khiển xe máy cần nhận thức rõ các lỗi vi phạm giao thông của xe máy để tránh vi phạm và đảm bảo an toàn. Từ những lỗi nhỏ như quên bật xi-nhan đến các hành vi nguy hiểm như vượt đèn đỏ hay lái xe sau khi uống rượu bia, mỗi vi phạm đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Bằng cách tuân thủ luật, chuẩn bị kỹ lưỡng và lái xe có trách nhiệm, bạn không chỉ bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng văn hóa giao thông văn minh. Hãy luôn ghi nhớ: An toàn là trên hết!